Urlop okolicznościowy a śmierć członka rodziny – ile dni i komu przysługuje?

Urlop okolicznościowy to dodatkowe dni wolne od pracy, które otrzymuje się w wyniku szczególnych okoliczności. Muszą one dotyczyć pracownika bezpośrednio lub osób mu najbliższych. Przyznawane są w obliczu wyjątkowych sytuacji, w których pracownik może nie być w stanie pełnić obowiązków. W przypadku śmierci członka rodziny pracownikowi przysługuje 1 lub 2 dni urlopu. Zobacz, jak można ubiegać się o dni wolne na pogrzeb bliskiej osoby.

Spis treści:

1. Na co przysługuje urlop okolicznościowy?

2. Urlop okolicznościowy a śmierć członka rodziny

3. Urlop okolicznościowy a śmierć rodzica

4. Urlop okolicznościowy a śmierć dziecka

5. Urlop okolicznościowy a śmierć małżonka

6. Urlop okolicznościowy a śmierć siostry/brata

7. Urlop okolicznościowy a śmierć babci/dziadka

8. Wniosek o urlop okolicznościowy – kiedy złożyć?

9. Czy urlop okolicznościowy jest płatny?

Na co przysługuje urlop okolicznościowy?

Urlop okolicznościowy to popularna nazwa dla „zwolnienia od pracy”, które regulowane jest przez Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania zwolnień od pracy. Przysługuje przede wszystkim osobom zatrudnionym na umowę o pracę. Wolne dni przyznawane są ze względu na ważne wydarzenia w życiu pracownika, które mogłyby uniemożliwić mu pełnienie obowiązków pracowniczych.

Pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu okolicznościowego w wymiarze 1 lub 2 dni – zależnie od sytuacji. Obowiązkiem pracownika jest poinformowanie pracodawcy z wyprzedzeniem o chęci skorzystania z dni wolnych, chyba że wydarzenie jest nagłe. W takim wypadku przełożony powinien otrzymać informację najpóźniej w drugim dniu nieobecności w pracy. Warto wiedzieć, że urlop okolicznościowy nie musi być zaplanowany tylko na dzień wydarzenia. Jeżeli chęć odebrania wolnego jest związana bezpośrednio z wydarzeniem, które uprawnia do urlopu, można zaplanować odbiór przysługującego wolnego w innym terminie.

Urlop okolicznościowy przysługuje w przypadku:

• ślubu lub ślubu dziecka,
• narodzin dziecka,
• opieki nad dzieckiem, które nie ukończyło 14 r.ż.,
• śmierci i pogrzeb bliskiej osoby.

Urlop okolicznościowy a śmierć członka rodziny

Niestety jedną z wyjątkowych sytuacji, która uprawnia do skorzystania z prawa do urlopu okolicznościowego, jest śmierć bliskiej osoby. Jako bliska osoba rozumiani są zarówno krewni pierwszego stopnia, jak i osoby spowinowacone i przysposobione. Dopuszczalne jest również wzięcie urlopu okolicznościowego w przypadku śmierci osoby, nad którą sprawowało się opiekę. Ilość dni wolnych, które można otrzymać w przypadku śmierci i pogrzebu uzależniona jest od stopnia pokrewieństwa z pracownikiem.

Urlop okolicznościowy a śmierć rodzica

Śmierć rodzica to duży wstrząs, który powoduje głębokie cierpienie psychiczne. Dodatkowo dzieci zmarłego przeważnie zobowiązane są do załatwienia wszelkich formalności związanych z pogrzebem. W przypadku śmierci rodzica pracownikowi przysługuje urlop okolicznościowy w wymiarze 2 dni z powodu śmierci matki i 2 dni z powodu śmierci ojca. Jeżeli pracownik przedstawi dowód, np. akt zgonu, pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu okolicznościowego.

Urlop okolicznościowy a śmierć dziecka

Śmierć dziecka to jedno z najbardziej traumatycznych wydarzeń, jakie mogą spotkać człowieka. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej reguluje, że po śmierci dziecka każdemu z rodziców lub opiekunów prawnych przysługuje 2 dni wolnego od pracy.

Urlop okolicznościowy a śmierć małżonka

Pokrewieństwo, jakie istnieje pomiędzy małżonkami, jest pokrewieństwem pierwszego stopnia. Gdy umiera żona/mąż, pracownik może skorzystać z 2 dni urlopu okolicznościowego z powodu śmierci/pogrzebu małżonka.

Urlop okolicznościowy a śmierć siostry/brata

Rodzeństwo to krewni pierwszego stopnia. Oznacza to, że z powodu śmierci brata lub siostry, pracownik ma możliwość wykorzystania 1 dnia wolnego w ramach urlopu okolicznościowego.

Urlop okolicznościowy a śmierć babci/dziadka

Dziadkowie to niezwykle ważne osoby. Regulacje dotyczące urlopu okolicznościowego przewidują 1 dzień wolnego dla wnucząt z powodu śmierci babci lub dziadka.

Warto wiedzieć, że urlop okolicznościowy przysługuje także w przypadku śmierci osoby, z którą pracownika łączy powinowactwo. Gdy zgon dotyczy np. teścia lub teściowej, także można skorzystać z prawa do dnia wolnego. Warto skorzystać z przysługującego prawa do wolnego, aby zorganizować pogrzeb i oswoić się z zaistniałą sytuacją.

Wniosek o urlop okolicznościowy – kiedy złożyć?

Aby pracodawca udzielił urlopu okolicznościowego, pracownik musi dostarczyć mu odpowiedni wniosek. Wniosek o urlop okolicznościowy powinien zawierać następujące informacje:

• dane pracownika i pracodawcy,
• informację o okolicznościach uprawniających do skorzystania z urlopu,
• liczbę dni,
• termin wykorzystania urlopu.

Pracodawca ma prawo, aby zażądać od pracownika dokumentów, które potwierdzą zaistniałą wyjątkową okoliczność. Zgodnie z rozporządzeniem RODO pracodawca nie może jednak zażądać złożenia dokumentów usprawiedliwiających szczególne okoliczności, jeżeli zawierają szczególne dane osobowe bliskich. Przyjęta zasada minimalizacji danych umożliwia okazanie aktu zgonu pracodawcy jedynie do wglądu.

Czy urlop okolicznościowy jest płatny?

W obliczu śmierci zmarłego nie chcemy zaprzątać sobie głowy formalnościami. Nie potrzebne są także dodatkowe zmartwienia, takie jak utrata części dochodów. Należy więc wiedzieć, że podczas korzystania z urlopu okolicznościowego pracownik jest uprawniony do wynagrodzenia. Nie należy więc martwić się, że pensja zostanie obniżona.